Pomimo rozpowszechniania się idei recyklingu, samo pojęcie dla wielu może wciąż być niejasne. Wywodzi się z angielskiego „recycle”, czyli przetworzyć. Oznacza więc proces polegający na odzyskiwaniu, a następnie na przetwarzaniu surowców wtórnych z różnych odpadów, tj. papier, szkło, złom. Obecnie w całej Europie wzrasta znaczenie tego typu zabiegów.
Jakie korzyści wynikają z recyklingu? Przede wszystkim dzięki przetwarzaniu surowców efektywnie oszczędza się ich naturalne złoża, więc ich wyczerpywanie jest spowolnione. Dokonuje się także znaczne zmniejszenie stosu odpadów, a w konsekwencji mniej terenów jest przeznaczanych na wysypiska i może zostać zagospodarowanych w inny sposób. Jak łatwo zaobserwować, działania te mają na celu także odciążenie środowiska naturalnego ze szkodliwego i ekspansywnego funkcjonowania człowieka.
Każdy może przyczynić się do oczyszczania środowiska poprzez recykling – jest to łatwe i nie wymaga dużego nakładu pracy. Pierwszym i podstawowym krokiem jest prowadzenie segregacji odpadów domowych. W specjalnych kontenerach składuje się śmieci podzielone najczęściej na cztery grupy: papier, szkło, plastik oraz metal. Wszystkie z tych grup nadają się do przetworzenia i ponownego wykorzystania.
Dla
papieru przeznaczony jest pojemnik niebieski. Powinno się do niego
odkładać stare gazety, książki, ulotki, torby papierowe czy
tekturę. Nie jest on jednak odpowiednim miejscem dla papieru
lakierowanego, tłustego czy foliowanego, a ponadto dla tapet czy
artykułów higienicznych. Przetwórstwo makulatury pozwala spowolnić
postępującą redukcję lasów.
Prowadząc
segregację odpadów szklanych, należy dokonywać rozróżnienia na
szkło bezbarwne i kolorowe. Pierwszy rodzaj powinien być wyrzucany
do pojemników białych, drugi – do zielonych. Podobnie, jak w
przypadku papieru, nie każdy odpad może zostać składowany w
specjalnych kontenerach. Są one przeznaczone dla słoików,
szklanych butelek czy opakowań po kosmetykach, ale nie dla okien,
luster, naczyń, szkła okularowego oraz ceramiki. Szkło jest
wywożone do hut, gdzie podlega przetopieniu. Technologia pozwala na
powtórne wykorzystanie 100% tego odpadu, a proces można powtarzać
nieograniczoną ilość razy.
Pojemnik
żółty zarezerwowany jest dla tworzyw sztucznych i metali.
Recykling może objąć puste plastikowe butelki po napojach czy
kanistry, plastikowe opakowania po żywności, opakowania stalowe,
aluminiowe i tym podobne. Nie dotyczy on jednak opakowań po lekach,
olejach silnikowych, smarowych, a nawet spożywczych. Do pojemników
nie można także wrzucać opakowań po środkach chemicznych,
lakierach, zabawek czy sprzętu AGD. Pod względem tworzyw sztucznych
ważne jest, aby nie próbować utylizacji samodzielnie, np. poprzez
spalanie. Praktyka ta wciąż jest podejmowana przez wielu – wielu
nieświadomych lub bagatelizujących jej konsekwencje. Podczas
spalania tworzyw sztucznych do powietrza wydzielają się szkodliwe
substancje, które oddziałują na ludzkie zdrowie. W przypadku
porzucenia tego materiału w miejscach nieodpowiednich, trujące
związki przenikają do gleby i wód gruntowych. Zamiast tego, można
go wykorzystać do produkcji olejów opałowych, włókien, przędz,
folii, a niekiedy nawet mebli.
Nienową koncepcją jest także recykling samochodów. Demontaż pojazdów pozwala na wydzielenie części, które mogą być w dalszym ciągu eksploatowane lub poddane przetwórstwu. Dzięki odpowiednim technikom i procedurom stary samochód jest źródłem akumulatorów, części wytworzonych z gumy, szkła, stali czy tworzyw sztucznych. Uzyskane materiały, jeśli nie nadają się do odsprzedania jako używane części samochodowe, przewożone są do hut i innych zakładów. Zagospodarowaniu podlegają także płyny i oleje. Demontaż samochodów i recykling złomu z nich uzyskanego jest bardzo ważny dla środowiska. Jeżeli wrak pojazdu jest pozostawiony w miejscu nieodpowiednim, wiele jego składowych destruktywnie wpływa na otoczenie. Przede wszystkim skażeniu ulega gleba, a następnie wody gruntowe, przez co zakres szkód obejmuje szeroki teren. Gospodarowaniu wrakami sprzyja fakt, że jedyny legalny sposób na ich pozbycie się to złomowanie pojazdów.
Coraz bardziej aktualnym problemem staje się także gospodarka tzw. elektrośmieciami. Do tej grupy zalicza się wszelki zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny, jak lodówki czy telefony. Ich wyrzucanie jest zabronione i obwarowane karą pieniężną. Powinno się je oddawać do sklepów podczas zakupu nowych urządzeń, do gminnych punktów zbierania, serwisu lub do skupu złomu, jeśli prowadzi taką działalność.
Odzysk i wtórne zastosowanie materiałów to praktyki znajdujące stopniowo coraz szersze zrozumienie i oddźwięk w społeczeństwie. Państwo, władze lokalne oraz prywatne przedsiębiorstwa na różne sposoby włączają się w ich propagowanie. Zobowiązania nałożone na Polskę przez prawo unijne nakazują, aby do 2015 r. poziom gospodarki odpadami sięgnął 60%, a recykling obejmował nie mniej niż 55% odpadów.


więcej »

więcej »